بازی برای
آموزش و تثبیت
نشانه ها
کلاس اول
مقدمه
در این نوشته قصد داریم، به انواع بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها بپردازیم. قدم اول در تدریس نشانه ها، آشنا کردن بچه ها با نشانه ها است. ما در تدریس از قصه، نمایش، بازی، پانتومیم، گنج یابی استفاده می کنیم و سعی میکنیم انواع بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها را انجام دهیم. یکی از بازی ها برای آموزش و تثبیت نشانه ها قصه گویی است. داستانی را که مثلاً «س» بیشتری داشته باشد، می گوییم. یکی از بازی ها برای آموزش و تثبیت نشانه ها پانتومیم است. مثلاً تعدادی کلمه ی «ب» دار در ظرفی می ریزیم و بچه ها یکی برمی دارند و آن را بازی می کنند.
یکی از بازی ها برای آموزش و تثبیت نشانه ها گنج یابی یا ردپای نارنجی است. در قسمت های مختلف مدرسه برگه هایی می گذاریم که ردپایی نارنجی روی آن ها است که کلمات دارای آن نشانه است، مثلاً اگر «ژ» را درس می دهیم کلماتی که «ژ» دارند را روی برگه می نویسیم. قدم دوم، دوست کردن آن نشانه با بقیه ی موجودات شهر الفبا است که همان ترکیب است. قدم بعدی، کتاب درختی یا همان کتاب نگارش است که بچه ها باید صفحه ای که مربوط به آن نشانه است را بنویسند. در ابتدا از بچه ها نمی خواهیم که مرتب و صاف بنویسند و یا زیاد باشد. کم کم تعداد خط ها را زیاد می کنیم.
برای استفاده از کوله بار تجربه مربیان چمرانی می توانید به کارگاه های یک کوله تجربه ی معلمان چمرانی موجود در سایت کاچی (محصولات چمرانی ها) به طور مثال یک کوله تجربه مربیان اول دبستان مراجعه کنید.
بازی برای تثبیت نشانه ها
حالا وارد مرحله ی تثبیت می شویم. سعی می کنیم انواع بازی برای تثبیت نشانه ها را انجام دهیم. یک مدل بازی برای تثبیت نشانه ها، کاردستی است. مثلاً به بچه ها گفتیم می خواهیم بادبادک درست کنیم. نشانه های مهم بادبادک کدام است؟ «ب» «د» «ک» بادبادک ما سه تا گوشواره دارد. روی هر گوشواره کلماتی را می نویسیم که نشانه ی «ب» «د» «ک» را داشته باشند. هم دست ورزی و کاردستی است و هم مهارت نوشتن و تشخیص کلمه و نشانه است.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با کاغذ رنگی و دویدن
بازی دیگر، به بچه ها کاغذ رنگی دادیم و دست هایشان را روی آن ها کشیدند و بریدند. گفتیم سعی کنید کلماتی که «س» دارند را روی آن ها بنویسید. این کاغذها را روی دیوار حیاط چسباندیم. بچه ها را دو گروه کردیم، نفرات اول باید یک دور دور حیاط می دویدند. وقتی به کاغذ ها می رسیدند من به آن ها میگفتم مثلاً کلمه سیب را پیدا کن. باید می گشت و پیدا می کرد و دستش را روی آن برگه می گذاشت.
برای استفاده از تجربه های چندین ساله ی تیم چمرانی ها در قالب کارگاه ها و ایبوک های آموزشی و تربیتی، می توانید به سایت کاچی (محصولات چمرانی) مراجعه کنید. برای نمونه در لینک زیر می توانید ایده های چمرانی ها برای بازی برای آموزش و تثبیت نشانه های کلاس اول را مشاهده کنید.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با آشپزی خیالی
بازی دیگر، وقتی نشانه «ی» را درس داده بودم گفتم می خواهیم نیمرو درست کنیم. کاغذهای زرد و سفید را دادم به بچه ها و مدل نیمرو آن ها را درست کردیم.. من داخل قسمت زردرنگ، کلمات «ی» دار و بدون «ی» را نوشتم. فردا، آن ها را روی زمین چیدم. گفتم می خواهیم آشپزی کنیم و با کفگیر کلمات «ی» دار را پیدا کنید و داخل کاسه بریزید.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با نوشتن نامه کوچک
یا مثلاً در مناسبت هایی مانند روز پدر و روز مادر و شهادت حاج قاسم، بچه ها می توانند یک نوشته ای با خط خودشان بنویسند، هم خودشان ذوق می کنند و هم خانواده ها خوشحال می شوند که با خط بچه ها به آن ها تبریک گفته شده است.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با لی لی
ما از بازی لی لی برای آموزش و تثبیت نشانه ها استفاده می کنیم. مثلا برای تثبیت نشانه «د»، درخانه های لی لی یکی در میان نشانه «د» را می نویسیم و از بچه ها می خواهیم در خانه هایی که نشانه «د» دارد بپرند.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با بازی هیجانی
یک مدل دیگ، بازی هیجانی است. بچه ها دو گروه شدند. میز هایشان را ردیفی روبه روی هم گذاشتیم. جلوی آن ها چهار عدد صندلی و روی هر صندلی انواع «ی» را نوشتیم. «ی» اول ، وسط، مستقل، آخر. یک کاسه و قاشق برای آن ها گذاشتیم که داخل کاسه، کلمات «ی» دار بود و بچه ها کلمات را برمی داشتند و می گفتند در آن کلمه از کدام «ی» استفاده شده است. روی صندلی مربوط به آن می‌گذاشتند و سینه خیز برمی گشتند.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با بازی چسب و پرش
مدل دیگر بازی، روی زمین با چسب حروف را می نویسیم و از بچه ها می خواهیم با پرش به ترتیب روی حروف کلمه ی آب را بسازیم. بچه ها باید اول بپرند روی «آ» و بعدش «ب» و روی برگه بنویسند آب را پیدا کردم.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با بیست سوالی
بازی دیگر بازی بیست سوالی است. من روی تخته سه عدد جای خالی می کشم. مثلا بچه ها می پرسند «م» دارد؟ اگر داشت در جای خالی می نویسم و اگر نداشت بالای آن می نویسم تا به کلمه ی موردنظر برسند.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با چوب بستنی
مدل دیگر، بازی چوب بستنی بود که نشانه ها را روی چوب بستنی نوشتم طوری که بچه ها نبینند داخل لیوان گذاشتم و باید یک چوب برمی‌داشتند و با نشانه ای که روی چوب بود یک کلمه بنویسند.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با معلم بازی
یک ماموریت دیگر این بود که از خانه شروع کردیم و به بچه ها گفتیم خانم معلم شوند و سعی کنند نشانه هایی که خوانده اند را به بقیه یاد دهند و بعد سر کلاس این کار را کنند.این کار باعث اعتماد به نفس در آن ها می شود و در یادگیری آن ها موثر است. برای بقیه هم مرور می شود.
بازی برای آموزش و تثبیت نشانه ها با روزنامه و حبوبات و کاردستی
از یک سری روزنامه ها و مجله ها و کتاب ها که متن آن ها مهم نبود، استفاده کردیم. به بچه ها گفتیم مثلاً کلماتی که «ش» دارند را رنگ کنید، این طوری با شکل های مختلف کلمات آشنا می شدند. یا یک سری کلمه به بچه ها دادم و گفتم در خانه با حبوبات بنویسند. یا یک گل پنج پر کشیدم و وسطش نوشتم «ز» و به بچه ها گفتم برید خونه و داخل گلبرگ ها یک کلمه ی «ز» دار بنویسید. می توانیم تعداد گلبرگ ها را بیشتر کنیم. در مدل دیگری، بچه ها روی کاغذ دست هایشان را می‌کشیدند و در کف دست روی کاغذ نشانه های زیادی را مینوشتم. حالا باید از این نشانه ها، کلمه می‌ساختند و توی انگشت ها می نوشتند.
برای کلاس اولی ها بهتر است کمتر از مداد استفاده شود و با بازی های مختلف و تکرار بازی ها یا تغییر جزئی در بازی ها آموزش انجام شود تا کمتر خسته شوند و جذابیت بیشتری برای آن ها داشته باشد. انشاالله بتوانیم کمک کنیم به بچه ها تا روند رشد بهتر و سریعتری داشته باشند. در کنار آن ها باشیم تا لذت خواندن و نوشتن برای آن ها چند برابر شود.
برای مشاهده ی ارائه معلم کلاس اول چمرانی در مورد چالش ها و راه حل های کلاس اولی ها می توانید جلسه ی پایان سال تحصیلی پایه ی اول دخترانه را مشاهده کنید.
برای استفاده ی بهتر از مطالب مفید و کاربردی این موضوع، در ویدئو زیر می توانید ارائه خانوم خانم حاجی شمس مربی کلاس اول ادبستان شهید چمران، را مشاهده کنید.
