یکی از دغدغه‌های پدر و مادر مسلمانی مثل ما، تربیت فرزندی است که قلباً با قرآن انس بگیرد. در چمرانیها این دغدغۀ ما مربی‌ها هم هست. پس تا انتها همراهِ ما باشید.
چه کنم تا فرزندم در مسیر انس با قرآن، با من همراه شود؟
فرض می‌کنیم که از خوان اول به‌سلامت عبور کرده‌اید و رابطه‌ی شخصی خودتان با قرآن، به‌خوبی برقرار است. حالا برگردیم سراغ فرزندانمان تا آنها هم بتوانند این گنج آسمانی را بشناسند. سعی می‌کنیم به‌اختصار به مهم‌ترین موارد اشاره‌کنیم.
تا می‌توانید روی رابطۀ عاطفی‌تان سرمایه‌گذاری کنید
نکته‌ی طلایی این‌که بچه‌ها زمانی دوستتان خواهند داشت که باورشان شود که شما دوستشان دارید.
تا زمانیکه رابطه‌ی عاطفی خوبی با فرزندتان نداشته باشید؛ زمانیکه در طول روز، حداقل زمان لازم را برای برقرار کردن رابطه‌ی عاطفی گرم یا بازی دل‌چسب و هیجان‌انگیز صرف نکرده باشید؛ وقتی نیاز به احساس امنیت عاطفی فرزندتان تأمین نشود و بین شما و آنها، مثل غریبه‌ها، فاصله بیوفتد؛ هیچ تضمینی وجود ندارد که به قرآن موردعلاقه‌ی شما دل بدهند! ولو که شما شیدای این کتاب شریف باشید.
خلوت‌های عاشقانه‌تان را بگذارید برای شب‌ها! روزها در خلوت قرآن بخوانید:
بگذارید فرزندتان شاهد عشق‌بازی شما با کتاب موردعلاقه‌تان باشد. با چشم خودش ببیند که شما از خواندن این گنج، چه لذتی می‌برید و چه قدر حالتان خوب می‌شود. صحنه را طوری مهیج و دوست‌داشتنی ترتیب دهید که شخصاً تجربه کردن این رابطه و کسب توانایی خواندن قرآن، به یکی از رؤیاهای فرزندتان تبدیل شود.
از هر نوع رابطه گرفتن فرزندتان با قرآن استقبال کنید
یادمان باشد هفت سال اول زندگی، زمان مناسبی برای آداب‌دان کردن بچه‌ها نیست. بچه‌ها دست کم تا قبل از سن تمیز، نمی‌توانند خوب و بد را تشخیص دهند و آداب را رعایت کنند. ما هم بهتر است توقع نداشته باشیم که در مواجهه با این کتاب آسمانی مؤدبانه رفتار کنند. مثلاً اصرار نداشته باشیم بدون طهارت وضو، قرآن دست نگیرند و یا در مقابلش مدل خاصی بنشینند. با این وجود تلاش می‌کنیم شرایط را طوری فراهم کنیم که هتک حرمتی نشود؛ ولی اگر مثلاً قرآن از دست بچه بیوفتد، حواسمان هست که برخورد تندی نکنیم.
گوش فرزندتان را به نوای اعجاز آمیز قرآن بنوازید
آموختن زبان قرآن هم مثل هر زبان دیگری، با شنیدن شروع می‌شود و بعد با گفتن، خواندن و نوشتن ادامه می‌یابد. این کتاب اگرچه شعر نیست؛ اما موسیقی فوق‌العاده گوش‌نوازی دارد و هر شنونده‌ای را مجذوب می‌کند. به همین دلیل ائمه و اهل بیت بر تلاوت آن تأکید کرده‌اند. خصوصاً به پدرها توصیه کرده‌اند که با صدای بلند در خانه قرآن بخوانند. تلاوت والدین در خانه باید حس توانستن را به بچه القاء کند؛ به‌طوری‌که کودک باورش شود که با تلاش می‌تواند تقلید کند و با پدر و مادرش هم‌خوانی داشته باشد.
یک قاعدۀ طلایی:
در هر مرحله از مسیر انس با قرآن به‌عنوان جزئی از مسیر تربیت دینی، نباید هدف را فراموش کنیم. واقعیت این است که ما چمرانیها اصرار داریم که کودکان زیر هفت سال درگیر هیچ نوع آموزش کلاسیکی نشوند و شروع همه‌ی انواع آموزش‌ها بماند برای هفت سال دوم به بعد. گزارشی از کلاس‌های قرآن را در این لینک می‌توانید مشاهده کنید.
برای فهمیدن چرایی اصرار ما برعدم آموزش کلاسیک و مستقیم کودکان زیر هفت سال توصیه می‌کنیم کارگاه‌های تربیت دینی را مشاهده بفرمایید.
در هفت سال دوم، آموزش رسمی قرآن را چگونه شروع کنیم؟
خوشبختانه نظام آموزشی کشور ما، برای آموزش‌های دینی به‌طور عام و آموزش قرآن به‌طور خاص، برنامه‌ی مفصلی تدارک دیده است. برای این کار کتاب‌های مستقلی به‌عنوان هدیه‌های آسمانی و قرآن طراحی کرده است. کتاب‌های درسی در حال حاضر جذاب‌تر از کتاب‌های درسی زمان ما پدر و مادرهای دهه‌ی شصتی و دهه‌ی هفتادی است. کافی است معلم توانمند فرزندتان به اهداف و شیوه‌های آموزشی کتاب‌های درسی پایبند باشد تا بتواند کلاس درس جذابی ترتیب دهد.
انس با قرآن دقیقاً چگونه ارتباطی است؟
لغت‌نامه‌ها انس گرفتن با چیزی را به معنی آرام گرفتن به آن چیز تعریف کرده‌اند. یعنی در کشاکش روزمرگی‌ها و اضطراب زندگی، چیزی را داشته باشیم که مایه‌ی آرامشمان باشد. انس گرفتن با قرآن یعنی این‌که مایه‌ی آرام و قرار زندگی کسی، قرآن باشد؛ یعنی در همه‌ی چالش‌ها، سؤال‌ها و مسئله‌هایی که در زندگی فردی و اجتماعی با آن مواجهیم، باور داشته باشیم که می‌تواند حلال مسائل ما باشد. گاهی خواندن تنها به درک ما از این کتاب کمک نمی‌کند. در واقع تدبر هم مسئله مهمی است که در مقالۀ با تدبر در قرآن برای کودکان به این موضوع پرداخته‌ایم.
و این همان اکسیری بود که من در کتاب‌های درسی نیافته بودم. باور نکرده بودم که جواب همه‌ی سؤال‌های ریز و درشت هر روزه‌ام را می‌توانم از این کتاب بخواهم. گنج آسمانیِ خدا برایم یک کتاب مقدس دور از دسترسی بود که با فرداهای بسیار دور ماوراء الطبیعی من نسبت داشت.
این‌که بالاخره چه طور شد که با آن انس پیدا کردم و این کتاب زندگی آرام جانم شد، خودش قصه‌ی مفصلی دارد. ولی این اتفاق برای من خیلی دیر رخ داد. همین است که اعتقاد دارم یک برنامه‌ی خوب آموزش قرآن، برنامه‌ای است که در آن به روان‌خوانی، حفظ، صوت و لحن اکتفا نکنند. فارغ‌التحصیلانش با قرآن انس پیدا کنند و باورشان شود که این کتاب برای همین‌جا و همین الان ماست. راهش این است که آموزش محتوایی را هماهنگ با متن زندگی قرآن‌آموزان پیش ببریم. عیناً نشان دهیم که دقیقاً در لحظات سختی زندگی، قرآن گره از کارهای فروبسته بازخواهد کرد.
محصولات چمرانی مرتبط با این مقاله:
کارگاه آموزشی کتاب قرآن
کارگاه آموزشی کتاب هدیه‌های آسمانی
تربیت دینی زیر هفت سال
کارگاه تربیت دینی بالای هفت سال
