طرح یادگیری چمرانی‌ها چیست؟
بچه‌های چمرانی قرار است در این مسیر چه مهارت‌هایی کسب کنند؟
نویسنده: فاطمه امیریان
طرح یادگیری در حسینیه کودک چگونه است؟
مقدمه
طرح یادگیری از نظر ما چمرانی‌ها، یعنی تربیت آموزشی. در این طرح، فعالیت‌ها و تعاملاتی انجام می‌شود که منجر به یادگیری عمیق می‌شود. طراحی فضای بازی و فعالیت بچه‌ها برای رسیدن به اهداف تربیتی، از هدف‌های اصلی طرح یادگیری است. تلاش کرده‌ایم تا محیط مفیدی را برای آموزش کودکان ایجاد کنیم. برای آشنایی بیشتر می‌توانید ویدئوی زیر را ببینید.
تفاوت طرح یادگیری و طرح درسی
در مدل سنتیِ طرح درس، مربی فقط آموزش می‌دهد. به طور مثال، الگویی به بچه‌ها نشان می‌دهد و بچه‌ها باید فقط طبق آن الگو پیش بروند. طرح درس برای بچه‌های بالاتر از هفت سال است که به مرور به آنها آموزش مستقیم داده می‌شود و جایی برای خلاقیت و نوآوری وجود ندارد.
در مقابل، نقطۀ شروع و هدف برای مربی در طرح یادگیری مشخص است. نقطۀ شروع می‌تواند این باشد که مربی چند جمله از قصه‌ای را می‌گوید و بقیه را به بچه‌ها می‌سپرد. این کار اجازۀ جسارت، فکرکردن و خیال‌بافی را به بچه‌ها می‌دهد. همچنین فعالیت برای بچه‌ها در مسیر این طرح آزاد است؛ در نتیجه خودشان تجربه کسب می‌کنند. این تجربه ناخودآگاه باعث یادگیری عمیق می‌شود.
طرح یادگیری چه فایده‌ای دارد؟
- مشخص بودن مسیر برای مربی: یکی از فواید این طرح این است که مربی می‌داند باید از کجا شروع کند، هدف چیست و چه طور باید با بچه‌ها پیش برود.
- ایجاد آمادگی ذهنی برای بچه‌ها: مربی که جهت و هدف را بداند، می‌تواند ذهن بچه‌ها را از مسیر روشن کند. مثلاً بگوید امروز می‌خواهند چه کاری انجام بدهند یا اینکه بچه‌ها مجازند از چه وسایلی استفاده کنند و در ادامه جهت‌یابی را به بچه‌ها می‌سپارد. رفته رفته بچه‌ها خودشان تصمیم‌گیرنده می‌شوند.
- اعتمادسازی خانواده‌ها: مشخص بودن مسیر باعث جلب اعتماد و اطمینان خانواده‌ها می‌شود. روند کار مشخص است که در یک ماه تقویمی، قرار است بچه‌ها به کدام نقطه از مسیر برسند. خیال والدین راحت می‌شود بابت مسیر روشن حسینه کودک.
- نقش مربی: در اوایل این مسیر، نقش مربی پُررنگ است. اما وقتی بچه‌ها روند کار را درک می‌کنند، از این به بعد خودشان خودکار درگیرش می‌شوند. این روند باعث تقویت مهارت‌های اجتماعی کودکان می‌شود.
محیط یادگیری چه طور باشد؟
محیط باید به اندازۀ کافی نشاط داشته باشد تا انگیزه فعالیت به کودکان را بدهد. این موضوع می‌تواند در شادابی مربی‌ها، رنگ دیوارهای محیط و وسایل بازی نقش داشته باشد. یکی از نکات مثبت حسینیه کودک، این است که وسایل بازی گران‌قیمت ندارد. همین باعث می‌شود بچه‌ها بدون تذکر مربی‌ها، به بازی و فعالیت بپردازند و از محیط، تجربه کسب کنند. داستان‌ها و قصه‌ها می‌تواند یکی از بهترین محیط‌های یادگیری باشد. همانطور که در مقالۀ یک مربی قصه‌گوی حرفه‌ای شو گفتیم، داستان‌ها فرصت خیال‌بافی را به کودکان می‌دهند. یکی دیگر از غنی‌ترین محیط‌هایی که ما ناخودآگاه فرزندانمان را در آنجا با چالش‌هایی روبرو می‌کنیم، آشپزخانه است. بچه‌ها در آشپزخانه قدرت کشف وسایل را به دست می‌آورند. کودکان می‌توانند سبدهای کوچک و بزرگ را داخل هم بچینند، چاقوها و چنگال‌ها را با هم قاطی کنند و دوباره مرتب کنند.
ابزارهایی مورد استفاده در طرح یادگیری چیست؟
- وسایل آشپزی: همانطور که گفتیم یکی از مهم‌ترین محیط‌های یادگیری، آشپزخانه است.در آشپزخانه بچه‌ها قدرت تفکیک اشیا باهم، شناخت اندازه‌ها و چیدمان درست وسایل را یاد می‌گیرند.
- خمیر و گِل: ما برای مهارت دست‌ورزی، از خمیر و گِل استفاده می‌کنیم. استانداردترین گِل موجود در بازار را برای بچه‌ها تهیه می‌کنیم.
- قیچی و چسب: با قیچی و چسب می‌توان هزاران کاردستی درست کرد. این کار قدرت تخیل بچه‌ها را بالا می‌برد.
- توپ و طناب: در مقالۀ بازی هیجانی یا ویتامین شادی برای کودک به اهمیت بازی هیجانی در زندگی کودکان اشاره کردیم. توپ و طناب علاوه بر اینکه جزو ابزارهای یادگیری محسوب می‌شود، باعث فعالیت‌های حرکتی و جسمانی هم می‌شود.
- گِل بازی: اینکه دستِ بچه‌ها گِل بدهیم و بگوییم با این گِل چیزی درست کند، نمی‌تواند جذاب باشد. بهتر است الگوی آماده به بچه‌ها ندهیم. باید کمی جزئی‌تر باشیم؛ مخصوصاً وقتی که این فعالیت را تازه شروع کرده‌ایم. می‌توانیم بگوییم یکی از وسایل آَشپزخانه را درست کنند، یا اینکه شکل میوه‌ای که دوست دارند را بسازند.
طرح یادگیری و ویژگی‌های شخصیتی
اصلی‌ترین هدف برای بچه‌های زیر 7 سال، رشد ویژگی شخصیتی‌شان است. در روند برنامه ریزی‌مان تلاش کرده‌ایم فعالیت‌هایمان را طوری بچینیم که هدف را تامین کند؛ اما 0 تا 100 فعالیت‌ها را روی اهداف شخصی مشخص نمی‌کنیم. از ویژگی‌های شخصیتی که در این طرح تقویت می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نشاط و شادی: در حسینیه کودک، همین که بچه‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند، ناخودآگاه شادی و نشاطی به همراه دارد. یکی از نمونه‌های طرح یادگیری، بازی با رنگ است. رنگ‌ها هم خودبه‌خود نشاط را بیشتر می‌کند. هدف این است که شادی و نشاط را در جزبه‌جز فعالیت‌هایشان مخلوط کنیم.
- ریسک‌پذیری: در مهدکودک و ادبستان چمرانی‌ها، بچه‌هایی که به شدت اتوکشیده هستند، از لاک خود بیرون آمده‌اند! بچه‌ها در اینجا هیچ ترسی از آب، گِل، دویدن، پرش و… ندارند.
- اعتماد به نفس: در رویکردی که بچه‌ها بخشی از مسیر را خودشان طِی کنند، اعتماد به نفسشان بالا می‌رود. مثلاً قصۀ خیالی می‌بافند. یا اینکه با کاغذرنگی، قایق درست می‌کنند و قایق را در آب می‌اندازند. یا اینکه با پارچه‌ها برای خود شنل درست می‌کنند و فعالیت‌های از این قبیل. این فعالیت‌ها حس مفید بودن را به بچه‌ها می‌دهد. بچه‌ها خودشان را توانمند می‌بینند و اعتماد به نفسشان بالا می‌رود.
- کشف استعداد: بارها شده بچه‌های چمرانی را به اردوهای مختلفی برده‌ایم، از جمله: کارگاه نجاری، کارگاه خیاطی و ایستگاه آتش نشانی. این اردوها دید روشنی را اول به مربی و بعد به والدین برای آیندۀ فرزندانشان می‌دهد.
طرح یادگیری و لایه‌های مهارتی
- تعاملات اجتماعی: امروزه به خاطر فرهنگ تک‌فرزندی، بچه‌ها در ارتباط برقرار کردن با یکدیگر به مشکل خورده‌اند. در چمرانی‌ها سعی بر این است که بچه‌ها به طور خودکار و بدون دخالت مربی با هم دوست شوند. معمولاً در دی و بهمن‌ماه، ما به این مرحله می‌رسیم که بچه‌ها برای فعالیت‌های مختلف خودشان گروه‌بندی می‌شوند.
- مهارت جسمی حرکتی: بچه‌ها آزاد هستند تا هرچه‌قدر دلشان می‌خواهند بپرند و بدوند و شاد باشند. این کار به تخلیه احساساتشان کمک می‌کند.
جمع‌بندی
در سنین مختلف فرزندان‌تان هم بسته داریم، هم ادبستان و هم حسینیه.
بستۀ تعامل با کودک، شامل 8 کارگاه مجزا دربارۀ چگونگی تعامل با کودکان پایین و بالای هفت سال است. تمام تجربیاتمان را در 14 ساعت مفید و آموزنده در اختیار شما قرار داده‌ایم. همین حالا می‌توانید این بسته را از اینجا تهیه کنید.
برای فرزندان بالای هفت سال ادبستان دخترانه و پسرانه تاسیس کرده‌ایم. در کنار آموزش، قصد داریم استعدادهای نهفته‌شان را کشف کنیم.
برای نونهالان هم حسینیه کودک را ایجاد کرده‌ایم. برای کودکان 3ساله، 4 ساله و 5 ساله رویکرد جذابی داریم. طرح یادگیری برای این سنین، سالها است که امتحان خود را پس داده. با همت مربی‌ها و اعتماد خانواده‌ها قصد داریم کودکان را با رویکرد سبک زندگی اسلامی در قالب بازی و داستان پرورش دهیم. همین حالا می‌توانید فرزندان خود را با خیال راحت به ما بسپارید.
