حق انتخاب در کلاس اول
اهمیت حق انتخاب
راهکارهای عملی برای دادن حق انتخاب
حق انتخاب در کلاس اول
مقدمه
یکی از دغدغه های بزرگ خانواده ها در ۷ سال دوم این است که دیگر توقع دارند فرزندشان مسئولیت پذیر و قانونمند شود. موضوع ما در مورد حق انتخاب دادن به بچه ها است. انتخاب گری در مدرسه چه رابطه ای با افزایش مسئولیت پذیری و عزت نفس دانش آموز دارد؟ برای نشان دادن اهمیت انتخاب گری ابتدا به بیان دغدغه هایی می پردازیم که انتخاب گری راه حل آن ها می باشد. سپس به ارائه راهکار های عملی برای اجرای انتخاب گری در مدرسه می پردازیم و مصداق های احترام به حق انتخاب دانش آموز را بیان می کنیم.
اعتماد به نفس
بعضی از کلید واژه ها خیلی جذاب هستند ولی اغلب به دنبال ریشه شکل گیری آن ها نیستیم. وقتی معلم در کلاس هیچ فضایی برای بروز شخصیت دانش آموز قرار ندهد و به کلاس به شکل یک کارخانه نگاه کند. این نگاه باعث بسته بودن ذهن معلم می شود و طراحی درس به گونه ای شود که هیچ فضایی برای تفاوت های شخصی بچه ها قرار داده نشود.
اهمیت موضوع انتخاب برای ما به همین دلیل است که من معلم متوجه باشم که من با تعدادی انسان با ویژگی های شخصیتی متفاوتی مواجه هستم. بپذیرم که بچه ها علایق متفاوت و ویژگی های متفاوتی دارند. زمانی که به هر دانش آموز متناسب با ویژگی خودش فرصت بروز بدهم، عزت نفس در او شکل می گیرد.
زد و خورد بین بچه ها
چالشی که ما در کلاس اول داریم زد و خورد بین بچه ها است. ما سعی می کنیم فضایی فراهم کنیم که بچه ها با هم صحبت کنند. مثلا در حل اختلاف ها، دادگاه بازی داریم. صبح ها حلقه داریم که صحبت کنیم. مثلا بچه ای که بقیه را می زند می خواهد بولد شود. اگر معلم فضایی را فراهم کند که همه بتواند بولد شوند در کلاس آرامش ایجاد می شود.
برای مشاهده ی ارائه معلم کلاس اول چمرانی در مورد چالش ها و راه حل های کلاس اولی ها می توانید جلسه ی پایان سال تحصیلی پایه ی اول دخترانه را مشاهده کنید.
احترام به بزرگتر ها
ما زمانی میتوانیم از بچه ها توقع احترام به معلم را داشته باشیم که خودمان به عنوان الگوی بچه ها احترام گذاشتن را به آن ها نشان دهیم. این احترام گذاشتن تاثیر زیادی در عزت نفس بچه ها دارد.
دوستی بچه ها
یکی از دغدغه های معلم کلاس اول خبرچینی بچه ها در مورد یک دیگر است. شاید باید چند قدم به عقب بر گردیم. چه اتفاقی می افتاد که بچه ها خبر چین می شوند. این بچه دوست دارد که در چشم معلم محبوب شود و رقیب ها را کنار بزند. معلم باید کاری کند که فضای دوستی را پر رنگ کند. باید فضایی فراهمکندکه هر بچه بتواند متناسب با ویژگی های خودش به چشم معلم بیاید. حالا بچه ها به جای این که بخواهند با ایستادن روی یکدیگر به چشم معلم بیایند، با دوستی و مهربانی به یکدیگر به چشم معلم می آیند. اگر روحیه همدل بودن در بچه های کلاس اول شکل بگیرد برای همیشه این روحیه را حفظ میکنند.
راهکارهای عملی در دادن حق انتخاب به بچه ها
1. حق انتخاب در فضای کلاس
مثلا در این موضوع انتخاب فضای برگزاری کلاس را می توانیم بر عهده بچه ها قرار دهیم. مثال دیگر می تواند انتخاب چینش میز ها و محل نشستن بچه ها و انتخاب کنار دستی باشد.
2. حق انتخاب در موضوع درس
حق انتخاب در فضای درسی چه گونه می تواند باشد؟ برای هر درسی می توانیم چند نوع بازی درسی داشته باشیم که بچه ها خودشان انتخاب کنند و آموزش کلاس اول با بازی انجام شود. مثلا بازی املای توپی. کلمه ها را پای تخته می نویسیم و بچه ها به کلمه ی خوانده شده، توپ پرتاب میکنند. ما در مدرسه ی چمران ساعت انتخابی داریم و بچه ها از بین ۳ فعالیت خودشان فعالیت مورد نظر را انتخاب می کنند. وقتی بچه ها خودشان انتخاب می کنند، فعالیت را با تمام وجود دنبال می کنند. ما در چمران املا را با خمیر و نمک و بازی های دیگر تمرین می کنیم و آخرین گزینه ما املا با مداد و کاغذ است.
برای استفاده از تجربه های چندین ساله ی تیم چمرانی ها در قالب کارگاه ها و ایبوک های آموزشی و تربیتی، می توانید به سایت کاچی (محصولات چمرانی) مراجعه کنید. برای نمونه در لینک زیر می توانید ایده های چمرانی ها برای آموزش کلاس اول با بازی را مشاهده کنید.
3. انتخاب در موضوع تکلیف
هدف تکلیف تمرین بیش تر است نه شکنجه! تکلیف را می توانیم در قالب بازی تعریف کنیم. دایره انتخاب را بزرگ کنیم که بچه بتواند خودش انتخاب کند. مثلا املا نوشتن در خانه می تواند به صورت املا در نمک یا با کارت های حروفی که خود بچه درست کرده اند، باشد.
اهمیت موضوع آموزش کلاس اول با بازی از بقیه پایه ها بالاتر است.
4. روز بدون معلم در مدرسه
ما در مدرسه چمران یک روز بدون معلم طراحی کردیم. همه معاونین و معلم ها و افرادی که با بچه ها در ارتباط بودند آن روز حضور نداشتند. معلم ها یک سری کارها را روی دیوار برای بچه ها نوشته بودند. تجربه ما این بود که وقتی یک سری از کارها را به بچه ها سپردیم بچه ها خیلی هوای همدیگر را داشتند و مراقب همدیگر بودند. اگر فضا را برای بچه ها فراهم کنیم خودشان از پس خیلی از کارها بر می آیند. آن وقت بچه ها با مسئولیت و عزت نفس بالا می شوند.
برای استفاده از کوله بار تجربه مربیان چمرانی می توانید به کارگاه های یک کوله تجربه ی معلمان چمرانی موجود در سایت کاچی (محصولات چمرانی ها) به طور مثال یک کوله تجربه مربیان اول دبستان مراجعه کنید.
برای استفاده ی بهتر از مطالب مفید و کاربردی این موضوع، در ویدئو زیر می توانید گفت و گو بین خانوم ها مطهره یعقوبی و رضوان محمدی مربیان کلاس اول را مشاهده کنید.