لجبازی و پرخاشگری
نام مشاور :سرکار خانم یعقوبی
پرسش
دختر چهار ساله ای دارم که سر هر چیز کوچک گریه میکند اشتباهش را راحت گردن نمی گیرد و مقصر را فرد دیگری معرفی میکند، اما وقتی می بیند ناراحت شدیم راحت عذرخواهی میکند. اما میگوید من دختر خوبیم با اینکه همیشه بهش میگیم دختر خوبی اما کار بدی انجام دادی. برای هر کاری دلیل می آورد. مثلا بگیم لباس مناسب بپوش سرما میخوری میگه می رم دکتر دارو میدن خوب میشم. میگیم نباید کتاب پاره کنی میگه چسب می زنیم. موقع عصبانی شدن وسایلش پرت میکنه با اینکه همیشه گفتیم حق داری عصبانی بشی اما نمی تونی وسایل پرت کنی پرت کردن ممنوعه یا زدن ممنوعه نگذاریم بزنه اما زیاد عصبانی میشه. ممنون میشم راهنمایی کنین چه رویه ای در پیش بگیریم.
توصیف مسئله
با دختر چهار ساله ای که لجبازی میکند و هنگام عصبانیت همه چیز را پرت میکند، چه کار باید کرد؟
ریشه
- فرزندان ما نیازهایی دارند. درست مثل یک گیاه که اگر به موقع به او آب ندهیم و یا زیاد آب دهیم، پژمرده میشود، زرد میشود. آن گیاه زبانی ندارد که به ما بفهماند، تشنه است یا نور می خواهد اما با مطالعه و آگاهی، ما نیازهای او را متوجه میشویم و تلاش میکنم به بهترین شکل انجام دهیم.
کودکان تا هفت سال، که درخشان ترین و مهم ترین دوره سنی آنها می باشد، علاوه بر نیاز های جسمی، نیازهای روحی فراوانی دارند که توان بیان آن را ندارند و با رفتارهای متفاوت ،نیاز خود را از ما میخواهند. - یکی از مهم ترین نیاز های این سن، توجه و اهمیت به آزادی آنها می باشد.
وجود چارچوب ها و قواعد گوناگون در خانه منجر بروز رفتارهایی می شود که شما فرمودید. - نیاز مهم دیگر این سن، بازی های هیجانی می باشد. کودکان نیازمند تخیله انرژی و هیجانات خود به شکل بازی هستند و همین طور در این سن از طریق حواس پنجگانه نسبت به اطراف خود آگاهی پیدا میکنند، پس سعی میکنند از هرطریقی این نیاز را تامین کنند.
- این سن ،چون بچه ها هنوز تفکر انتزاعی ندارند، در نتیجه صحبت کردن و فکر کردن آنها بر اساس منطق دیداری می باشد. یعنی بچه ها هنوز معنای توجیه و استدلال را نمی‌فهمند که بخواهند از آن استفاده کنند.
- گاهی امر و نهی زیاد والدین و حساسیت نشان دادن نسبت به نحوه ی کارهایی که بچه ها انجام می دهند و هم چنین چارچوب های زیادی که در خانه وجود دارد، باعث می شود تا بچه ها لجبازی کنند و دچار خشم و عصبانیت شوند.
راهکارها
- زمان مناسبی را جهت مطالعه قرار دهید، خیلی خوب است که در ابتدای امر با ویژگی های رده سنی زیر هفت سال آشنا شوید. برای مطالعه مجموعه کتاب های آقای عباسی ولدی، تربیت فرزند آقای مجتبی تهرانی، کتاب تربیت فرزند حائری شیرازی از جمله کتاب هایی است متناسب با فرهنگ و باورهای مذهبی ما به نگارش درآمده است.
- زمان مناسبی را جهت استراحت و تفریح و ورزش خود فراهم کنید. به این نکته توجه کنید که مادر قطب اصلی و منبع انرژی خانه می باشد. نقش زن در خانه مانند چراغ است. باید همیشه پر نور و پر انرژی باشد تا فضای خانواده را گرم و پر انرژی کند و این میسر نمی‌شود، مگر آنکه شما هم زمانی را برای استراحت و آرامش خود در نظر بگیرید.
- برای آشنایی با فضای کودکانه، همراه با همسر خود انیمیشن ببنید، بازی های خانوادگی انجام دهید، حتما آخر هفته برنامه تفریح و پارک را داشته باشید. در پارک با فرزند خود بدوید، همراه هم از درخت بالا بروید، جیغ بزنید و بلند بخندید.
- روزانه با او انواع بازی های دست ورزی و بازی های هیجانی را انجام دهید.
(برای آشنایی بیشتر با بازی های آپارتمانی و دست ورزی ، از این سه کتاب استفاده کنید:https://chamraniha.com/product/craftsmanship/)
- مدتی تصمیم بگیرید در مقابل کار اشتباه فرزندتان واکنشی انجام ندهید. او را سرزنش نکنید. او را بازخواست نکنید. به دنبال مقصر نباشید. در این موقعیت ها، خودتان را جای فرزند چهار ساله خود قرار دهید. فرزند شما تنها چهار سال سن دارد !! لطفا به این موضوع توجه کنید.
- خوب است قبل گفتن هر تذکر و یا سرزنشی به این موضوع فکر کنید که با این سرزنش چه چیزهایی بدست می آوردید و چه چیزهایی را از دست می دهید. تا چه اندازه این سرزنش ها و تذکرها روی اعتماد به نفس و عزت نفس فرزندتان تاثیر میگذارد.
- برای فرزندتان کتاب بخوانید، با او نمایش بازی کنید و از او هم بخواهید برای شما قصه بگوید. مثلا: هر نقاشی که کشید، از او بخواهید قصه نقاشی خود را بگوید.
- کودک خود زیاد ببوسید. او را زیاد در آغوش بگیرید و ویژگی های مثبت او را بیان کنید و از بیان ویژگی های منفی او خودداری کنید.
