همسالان
نام مشاور : سرکار خانم زهرا مرزانی
پرسش
یک خواهر زاده دارم که پنج سال و نیمشه، که پیش دبستانی میره و در مدرسه تکلیف دفتر شطرنجی شو انجام نمیده. و بچه های مدرسه باهاش دوست نمیشن. چند روز پیش از یکی از هم کلاسیاش وسیله می خواسته بهش نداده. و فاطمه ما، مداد رو خواسته بکنه تو چشم هم کلاسیش که برای تنبیه میز آخر نشوندنش. و دیروز دفتر یکی از هم کلاسی شو پاره کرده. معلم شون گفته یه دفتر بخره و ببره برای دوستش. و به خاطر این کاراش مدیر و نماینده کلاسا میگن بچه ها با فاطمه ما بازی نکنن.
فاطمه هی تلاش می کنه دوست بشه و هیچ کس دوست نمیشه. عکس العمل های نادرست از خودش نشون میده. البته مدرسه فاطمه کمی هم پر حاشیه ست و یک معلم و مدیر کارنابلد داره. بچه پنج ساله دچار استرس شده. و کلا یه برچسب بد به فاطمه زده تو مدرسه.
توصیف مسئله
دختر 5سال و نیمه ای که در پیش دبستانی تکلیف انجام نمی‌دهد و در ارتباط با همکلاسی هایش به مشکل جدی خورده است.
ریشه تکلیف انجام ندادن
- سن زیر 7سال، برای تکلیف‌محوری نیست. بچه ها در این سن باید آزادانه بازی کنند و در قید و بند چیزی نباشند.
- مسئله مهم دوم، تلاش فاطمه برای دوست یابی و ارتباط با دیگران است. او هر دفعه با روش خود سعی دارد با دیگران ارتباط برقرار کند؛ اما راهش را بلد نیست و آسیب می‌زند.
- حساسیت‌ها و واکنش‌های نادرست معلم و مدیر و بقیه باعث شده این رفتار در کودک بیشتر شود.
- به طور کلی کودکان زیر 7 سال به جهت تجربه و دایره لغات محدود، در انتقال احساس و منظور خود به کمک بقیه احتیاج دارند و نمیتوانند به تنهایی این کار را بکنند.
- امرو نهی زیاد، نداشتن آزادی کافی جهت بازی، انتقادات زیاد، حساسیت خانواده نسبت به تمیزی و کثیفی، قالب‌های ذهنی و… ممکن است کودک را سخت و غیرمنعطف کرده باشد.
- معمولا وقتی پدر و مادر و افراد تاثیرگذار در تربیت، روحیه ایده‌آل گرا و غیرمنعطفی داشته باشند کودکان هم الگوبرداری می‌کنند. مثلا مرتب و هماهنگ بودن لباس ها، تاکید به ساعت خواب، تاکید بر تمیزی دائمی خانه و …
راهکارهای مقابله با تکلیف انجام ندادن
- در مرحله اول بهتر است که مدرسه فاطمه را عوض کنید. اگر امکان تغییر مدرسه نیست با مدیر یا مربی فاطمه صحبت کنید. سعی کنید مسئله ای که پیدا کرده را شفاف برایشان توضیح بدهید تا سعی کنند از خوبی‌های فاطمه برای دوستانش بگویند.
- لطفا شما به عنوان پدر و مادر یا هر کسی دیگر سعی کنید چارچوب‌های ذهنی خود را بشکنید و در موقعیت‌های مختلف منعطف ترین واکنش را نشان بدهید.
- خودتان پیشنهاد بدهید برای دوستانش هدیه درست کند یا حتی قبلش با خودش صحبت کنید که: «به نظرت چطوری می تونی دوستاتو بیشتر کنی؟ ببین دوستات از چی خوششون میاد همونو براشون درست کن ببر.» از مربی و مدیر هم بخواهید در این زمینه کمک کند و سر کلاس با تسهیلگری مناسب روابط را تلطیف کند. مثلا: «مثل اینکه فاطمه یه دونه پاک کن لازم داره. کی میتونه بهش قرض بده؟»
- بهتر است حتی با یک یا دو نفر از بچه‌های مدرسه ارتباط خانوادگی داشته باشید و بچه ها و مادرهایشان را دعوت کنید تا برای بازی به منزلتان بیایند. انواع بازی‌های دست‌ورزی، هیجانی، فکری، حتی نقاشی و کاردستی را انجام دهید.
- لطفا با مدیر و معلم صحبت کنید هرچند که کار سختی است؛ اما نسبت به کارهای فاطمه واکنش منفی و قهری نداشته باشند نه در چهره و نه در کلام.
- سعی کنید تعامل بدون امرونهی را در پیش بگیرید؛ یعنی امرونهی را از حرف‌هایتان پاک کنید.
