دانستنی هایی درباره اردو های سرنوشت ساز کودکان زیر 7 سال
نویسنده : فاطمه حاجی بیگی
فکر می کنم به یادماندنی ترین خاطراتی که از دوران کودکی مان داریم، اردو ها و سفرهایی بوده که همراه خانواده یا با دوستان مان رفتیم. مثل بازی هایی که در حرم امام رضا تجربه کردیم یا پارکی که با دوستان مان رفتیم، لب دریا چادر زدیم یا به زیارت امامزاده ها رفتیم.
حالا این سوال را از شما مربی عزیز می پرسم که چرا باید بچه ها را به گردش ببریم؟ در اردو های چمرانی که یکی از مهم ترین نقاط عطف ما به شمار می رود، به مکان های ساده ای می رویم که بچه های ما فرصت کشف و جستجو را داشته باشند و بتوانند خلاقیت شان را رشد بدهند. این فرصت ها برای کودکان باعث می شود نگاه جزئی شان تقویت شود و دقت و روحیه کشف کردن را در خود افزایش دهند. برای مثال : به خاک دست بزنند، مدل برگ ها را و یا حتی موجودات ریزی که در خاک وجود دارد را بررسی کنند. هرچه قدر پشتکار داشته باشیم نسبت به بردن بچه ها به اردو، هم زمینه آمادگی ورود آنها به اجتماع را فراهم کردیم هم آموزش ها و داده های غیر مستقیمی را به آن ها ارائه می دهیم.
در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم :
- چه اتفافات خوبی در اردو انتظارمان را می کشد؟
- بیرون رفتن چه مقدمه ای باید داشته باشد؟
- برای رفتن به گردش با چه چالش هایی مواجه می شویم؟
چه اتفاقات خوبی در اردو انتظارمان را می کشد؟
این اردوها برای بچه ها مزایای فراوانی دارد که در این مقاله تنها به 4 مورد از آن می پردازیم:
- رشد ویژگی های شخصیتی
- رشد مهارت های فردی
- رشد فرهنگی
- رشد دانشی
1_رشد ویژگی های شخصیتی : نشاط و انگیزه در کودکان بالا می رود : حتی بچه هایی که وقتی با خانواده یا تنهایی بازی می کنند درونگرا و ساکت هستند، ازقبل شور و شوقی وصف ناپذیر برای شرکت در اردو دارند. آنها همراه جمع که می شوند شاد و سرشار از انرژی هستند.
انعطاف پذیری : کودکانی که خیلی با کسی ارتباط نمی گیرند بعد از یک مدت که با گروه همسالان شان همراه می شوند و بازی می کنند، یاد می گیرند که چگونه از حق خود دفاع کنند و ناخودآگاه توانایی تعامل مسالمت آمیز با دوستان شان را به دست می آورند.
ریسک پذیری : بچه ها در فضایی که آزاد هستند و محدودیتی برای فعالیت هایی از قبیل بالارفتن از درخت، دویدن، طناب بازی و… ندارند، آهسته آهسته ترس شان می ریزد و ریسک پذیری شان تقویت می شود. مثلا درست کردن آتش در محیط امنی که آسیبی هم به بچه ها هم به طبیعت نزند می تواند یکی از این ریسک ها باشد. با توجه به وضعیت زندگی آپارتمان نشینی، این فرصت ریسک پذیری از بچه ها گرفته شده است. پس باید این گردش ها و طبیعت گردی ها را غنیمت بدانیم تا کودکان در سنین بالاتر شخصیت ریسک پذیر و موفقی داشته باشند.
جستجوگری : در این برنامه هایی که شما مربیان برای بچه ها در نظر می گیرید، بچه ها می گردند کشف می کنند و با یکدیگر راجع به موضوعات جذابی که برای شان سوال ایجاد کرده صحبت می کنند. تخیل شان را بالا می برند و اگر هم از مربیان سوال بپرسند نباید در وهله اول پاسخ درست را به آنها بدهید. باید بگذارید کمی تفکر کنند و خودشان به جواب نزدیک بشوند و ذهن فعالی داشته باشند.
خلاقیت : کسی که که در محیطی ساده قرار می گیرد و ابزار و وسایل خاصی در اختیارش نیست، ناخودآگاه بر حسب نیاز راه حلی خلق می کند. این از مزیت های بزرگ درک محیط خارج از خانه است.
2_ رشد مهارت های فردی
رشد کلامی : موضوعات مختلفی برای صحبت وجود دارد که راجع به آن باهم گفت و گو کنند. حتی نیاز هایی که به هم پیدا می کنند و در حین بازی با یکدیگر تعامل دارند، این ها همگی باعث تقویت رشد کلامی آنها می شود.
رشد جسمی : فعالیت هایی که بچه ها درطبیعت انجام می دهند مثل بازی کردن، دویدن، بالا رفتن از درخت و… باعث می شود که جسم شان تقویت شود وبدن بی تحرکی نداشته باشند. محیط خانه این اجازه را نمی دهد این طور کارها را انجام دهند ولی بیرون از خانه فضای بی انتها و آزادی هست که می توانند انرژی شان را تخلیه کنند و حال خوبی داشته باشند.
رشد حسی : بچه ها وارد طبیعت که می شوند انواع و اقسام اجسام را لمس می کنند مثل زبری تنه درخت یا سرمای برف، صداهای مختلفی که وجود دارد را گوش می کنند مثل صدای قطرات باران یا آواز پرندگان و با چشمان تیزبین شان اشکال مختلف برگ ها، درخت ها، حیوانات و… را می بینند.
3: رشد فرهنگی : ارتباط گرفتن با انسان هایی با فرهنگ های متفاوت و از قشرهای مختلف رشد فرهنگی را ایجاد می کند. بچه ها باید یاد بگیرند با افرادی که شبیه خودشان نیستند چگونه رفتار کنند. لازم است که هویت ایرانی و مذهبی شان را به طور غیر مستقیم به آنها نشان بدهیم. ما نمی توانیم با کودکان زیر 7 سال هیچ صحبتی در این باره نداشته باشیم و یکباره بعد از 7 سالگی این داده ها را به آنها بگوییم. بهتر است کم کم از سن 4 سالگی آماده بشوند. اگر به اماکن مذهبی و انقلابی مثل گلزار شهدا، جماران، حرم امام و… می رویم بچه ها را فقط با اسم افرادی که آنجا دفن هستند آشنا کنیم و کاری کنیم با شادی وخاطره خوب از آنجا بیرون بیایند و حس خوبی از آن مکان بگیرند.
4: رشد دانشی : در مجموعه ما ورود دانش و آموزش های مستقیم صورت نمی گیرد و حداقلی ترین دانشی که لازم است و به آن پرداخته می شود، علوم و ریاضی می باشد. در ریاضی اعداد و ارقام را یاد می گیرند و به خاطر وجود مباحث زیست شناسی که در طبیعت وجود دارد، بستر خوبی برای یادگیری ملموس علوم است.
اگر تا الان مباحث را دوست داشتید، بسته تخصصی مهد کودک حتما برای شما جذاب است.
بیرون رفتن چه مقدمه ای باید داشته باشد؟
در مرحله اول کمی گفتگو می کنیم مثلا در مورد امکانات اون پارک یا موجوداتی که هست یا درباره موزه ای که می خواهیم برویم و اشیایی که آنجا وجود دارد خیال پردازی می کنیم.
یک سری فعالیت هایی را برای مسیر مدنظر قرار بدهیم که مسیر را برای آنها لذت بخش کند. فقط فکر کردن به هدف و لذت نبردن از مسیر حس خوبی ندارد و اذیت کننده است. کودکی که یاد بگیرد از مسیر نهایت لذت و استفاده را ببرد، حتی اگر به هدف هم نرسد، ضرری نکرده وبرایش اهمیتی ندارد.
شعرخوانی : یک شعر ثابت برای اردو داشته باشیم که همه با هم بخوانیم، خود بچه ها هم تک تک شعرهای پیشنهادی شان را می توانند بخوانند.
کتابخوانی : از کتاب های بزرگ استفاده کنیم که تصاویر بزرگ و واضحی داشته باشد تا بچه ها بتوانند به خوبی ببینند و دقت کنند. در مورد تصاویر از آنها سوال بپرسیم و بچه ها قصه های خودشان را بگویند و تصویرسازی ذهنی داشته باشند.
بازی های خیالی : بازی هایی که باعث شود حواس شان از خستگی و تشنگی یا طولانی بودن راه پرت شود. مثلا غذاهای خیالی درست کنیم و با هم بخوریم یا به سفرهای خیالی برویم.
بازی های حدس زدنی : حدس زدنی های خیلی ساه بپرسیم که جوابش را به راحتی پاسخ دهند. مثلا بپرسیم ((کدوم حیوونه که رنگش زرده، روی گل می شینه و یه خوراکی خوشمزه درست میکنه؟ بلهه زنبوره)) به همین راحتی .
مکان های مناسب : مکانی را انتخاب کنیم که بچه ها آزادی داشته باشند و تذکر زیادی نگیرند. بتوانند خوشحال باشند و بدون ناراحتی بازی کنند. ترجیحا محیط هایی را انتخاب کنیم که بچه ها یک دریافت و خاطره ای لذت بخش از آن مکان داشته باشند. بهترین مکان، طبیعت و پارک است که هم کم هزینه می باشد هم معمولا نزدیک محل زندگی مان وجود دارد. پارک ها فضای آزاد و بزرگی هستند که خوشحالی و راحتی را برای بچه ها به ارمغان می آورد.
محله گردی : گشت و گذار در محله یا رفتن به خانه ی اقوام ودوستان و بازی کردن بچه ها با هم سن و سالان شان هم مفید است.
مکان های زیارتی : رفتن به امام زاده ها که بچه ها بتوانند در حیاط بازی کنند. داخل هم که می رویم بازی های نشستنی انجام می دهیم که سر و صدای کمتری داشته باشد و مزاحم بقیه نباشیم. در مکان های عمومی باید حواس مان به رعایت حق الناس باشد. موقع خوردن خوراکی هم زیراندازی بیندازیم که زمین را کثیف نکنیم.
اردوی مشاغل : آشنایی با مشاغل مختلفی مثل نانوایی، قنادی، خیاطی و…که بچه ها از نزدیک این محیط را درک کنند و حتی اگر بشود که اجازه بگیریم بخشی از کار را خود بچه ها انجام بدهند عالی می شود. مواجه کردن بچه ها با افرادی که مشاغل مهم و حیاتی دارند مثل آتش نشان و پلیس بسیار مهم و با ارزش تلقی می شود. هویت کودکان زیر 7 سال بصری می باشد. یعنی اینکه باید ببیند و خودشان تجربه کنند و همین هویت بخشی برایشان جذابیت دارد.
ابزار های یک اردو به دو دسته تقسیم می شود :
1_ وسایلی که به همراه خودمان می بریم. کیسه کشف که می تواند پارچه ای یا پلاستیکی باشد که هر چیزی برای بچه ها جذاب است را بردارند و یا حتی اگر دوست داشتند و امکانش بود به خانه ببرند. مثل سنگ های زیبا، برگ های رنگارنگ، چوب یا حتی آشغال. همیشه توقع جمع آوری همه چیز را از طرف بچه ها باید داشته باشیم.
طناب برای طناب کشی
بیلچه و سطل برای درست کردن خانه و اشکال مختلف با خاک و شن
گچ و زغال برای نقاشی کشیدن روی زمین
درب سطل ماستی بزرگ برای بازی بشقاب پرنده
همینطور خوراکی های زیاد، بطری آب و یک دست لباس اضافه
در کل وسایل ساده ای که خلاقیت بچه ها را به پرواز در بیاورد.
2_ وسایلی که در خود محیط وجود دارد : پله ها، برگ ها و درخت ها، تپه و کوه، مجسمه ها، حیوانات و…
برای رفتن به گردش با چه چالش هایی مواجه می شویم؟
خطرات احتمالی : در هر مکانی همه جور خطری وجود دارد و اگر بخواهیم فقط به این موضوع فکر کنیم هیچ جایی نمی توانیم بچه ها را ببریم و دیگر تجربه ای به دست نمی آید. نباید فراموش کنیم که خداوند حواسش به ما هست و ما هم طبق وظیفه باید مراقب بچه ها باشیم. اگر عوامل خطرناکی هم در محیط اردو وجود داشت سعی کنیم به آن ها نزدیک نشویم و حواس بچه ها را به کار دیگری مشغول کنیم.
صحبت های اطرافیان : چرا به خاطر حرف های اطرافیان مان آزادی بچه ها را بگیریم و محدودشان کنیم؟ در عوض اون محیط و رابطه را کنترل و محدود کنیم یا آن افراد را قانع کنیم که بچه ها حق بازی و آزادی دارند.
تغذیه : خوراکی های زیادی را به همراه داشته باشیم که بتوانیم به بچه های دیگر هم تعارف کنیم و بچه ها هم همکاری داشته باشند تا مهربانی وبخشش را یاد بگیرند.
جا گذاشتن وسایل : احتمال پیش آمدن این اتفاق زیاد هست وممکن است بچه ها درگیرش بشوند و ناراحتی کنند. اما با صبر و حوصله و حواس پرتی به راحتی حل شدنی است.
به یاد داشته باشیم کودکانی که تجربه هایی ازمحیط های مختلف دارند و دنیای وسیع پیرامون شان را درک کرده اند از دیگر کودکان دید متفاوت تری دارند و آینده درخشان تری در انتظار شان می باشد.
امیدوارم مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد، اما برای یادگیری کامل، اصلا بسته تخصصی مهدکودک را دست کم نگیرید.
