شاید شما هم تجربۀ مواجه با سوالات جنسی کودکان را داشته‌اید؛ که نشان از آگاهی جنسی کودک است.
چه کردید؟ هول شدید؟ دست و پای خود را گم کردید و بدترین فکرها در مورد کودک در ذهنتان شکل گرفت؟ یا به تندی واکنش نشان داده‌اید و از کودک خواستید سوالش را هیچ گاه تکرار نکند.
مقدمه
چند سالی است که به دلیل تبلیغات رسانه‌ای و فعالیت برخی متخصصان (متاثر از جریانات غربی در زمینۀ جنسی)، مساله آموزش و کنجکاوی جنسی کودکان مهم شده است.
متاسفانه مرجع درستی برای آموزش والدین در این زمینه وجود ندارد. همین مساله باعث سردرگمی والدین و مربیان در زمینۀ تربیت جنسی شده است.
جالب است بدانید که طبق مطالعات صورت گرفته در آمریکا درصد انحراف در بچه‌هایی که آموزش جنسی دیده‌اند، از بچه هایی که آموزش ندیده‌اند بیشتر بوده است. دلیل آن هم مشخص است؛ خود آموزش‌ها، محرک هستند و به نوعی شاخک‌های بچه ها را تیز می‌کنند و در این مسئله کنجکاوتر می‌کند.
چه عواملی کنجکاوی جنسی کودکان را افزایش می‌دهد؟
- نشاط پایین و عدم سرگرمی مناسب: کودکی که مدام در حال حرکت و بازی است، زمانی برای فکر کردن به این مسائل که مناسب سنش نیست، را ندارد.
- آگاهی دادن به بچه ها در زمینۀ عضو خصوصی و مسائل آن: ترویج آموزش‌های غلط در جامعه و ایجاد ترس و دلهره، باعث می شود پدر و مادرها کودک را در مورد عضو خصوصی آگاه کنند و مدام هشدار دهند. همین آموزش ها برای کودک پنج ساله، جرقه ای می شود که چرا باید پدر و مادرم در این زمینه به من هشدار دهند.
- حساسیت نشان دادن به رفتارهایی مثل عریانی بچه‌ها در سنین پایین، دست به شلوار زدن: اصولا در هر زمینه‌ای که پدر و مادر حساسیت بیشتری نشان دهند، کودک در آن زمینه آگاه‌تر و لجبازتر می شود. مسائل جنسی هم یکی از همین موارد است.
- وسواس و حساسیت‌های بیش از حد بهداشتی یا مذهبی (نجس و پاکی) یکی از والدین.
- فضای خلوت بچه‌ها با هم: یک یا چند کودک اگر مدت زمان زیادی بیکار و تنها باشند، زمینه‌ای برای بروز کنجاوی‌ها فراهم می‌کند.
- دیدن برنامه‌ها و بازی‌هایی با پوشش نامناسب و محرک: مثل برخی انیمیشن‌ها و فیلم‌های بزرگسال. در این بخش انیمیشن‌های مناسب را معرفی کرده‌ایم.
- عدم تقید والدین در پوشش خودشان در استحمام و یا بردن بچه‌ها به سرویس بهداشتی به طور همزمان.
راهکارهایی برای پیشگیری از کنجکاوی جنسی کودکان زیر هفت سال:
- در هفت سال اول، به هیچ وجه آموزش مستقیم نباید داشته باشید. صحبت در مورد عضو خصوصی و چنین مسائلی آموزش مستقیم به حساب می آید.
- شما به عنوان مادر و پدر، باید پوشش متعارف را در خانه و جلوی کودک سه سال به بالا رعایت کنید.
- برای کودک برنامه ی بازی و فعالیت داشته باشید تا زمانی بیکار نباشد.
- در مهمانی ها، بین مادران یک برنامه ای بریزید و هر نیم ساعت یک مادر مسئول بازی با کودکان باشد. برای انجام بازی های هیجانی، پیشنهاد می کنیم کتاب الکترونیک هیجان در طبقه پنجم خانه ما را بخوانید.
- حساسیت هایتان را به کودک منتقل نکنید، چون بچه ها کنجکاو و حریص می شوند. به خصوص در مورد بچه های زیر هفت سال.
یعنی هنگامی که برای ما تعریف کرد یکی از بچه ها در مهد یا مدرسه عضو خصوصی اش را به من نشان داد، بهتر است در آن موقعیت اینگونه بگوییم: “ما از این بازی ها نمی کنیم و بهتر است دفعه ی بعد که این پیشنهاد را داد، شما به دوستت بازی های بهتری یاد بدهی.” در کنارش با مربی یا والدین کودک مربوطه صحبت کنید و سعی کنید شرایط را به گونه ای فراهم کنید که دو کودک مذکور، کم تر با هم ارتباط داشته باشند و به هیچ وجه در یک جا تنها بازی نکنند.
راهکارهایی برای پیشگیری از کنجکاوی جنسی کودک بالای هفت سال:
- در هفت سال دوم تنها نسبت به حریم خصوصی و عضو خصوصی باید بچه ها را آگاه کرد و اینکه نباید اجازه دهند کسی به آن نگاه کند و یا دست بزند. توجه داشته باشید که بزرگنمایی این مسئله (با توجه به عدم درک بچه) و یا نا امن نشان دادن جامعه تبعات منفی دارد.
- در مورد احکام ویژه ای مثل علائم بلوغ، بهتر است قبل از وارد شدن فرزندان به دورۀ بلوغ، پدر به پسر (در 12 سالگی) و مادر به دختر (حوالی 8 سالگی) این مسائل را آموزش دهند.
- موبایل و یا فضای اینترنتی را در اختیار فرزندتان قرار ندهید. از خرید موبایل، تبلت و یا لپ تاپ که قابلیت شخصی‌سازی دارد و در خلوت استفاده شود، خودداری کنید.
- بیش از نصیحت کردن، با فرزندتان بازی کنید و برایش قصه های کودکانه بخوانید. این کار رابطۀ شما با فرزندتان را صمیمی‌تر می‌کند.
- می‌توانید با کودک بالای هفت سال، کم کم راجع به بدن، صحبت کرد. اگر هم سوالی کرد، کم کم و ساده جواب سوالش را بدهید. با توضیح زیاد، ترس و وحشت را در وجود کودک ایجاد می کنیم و باعث بدبینی او نسبت به دوست، فامیل، همسایه و خلاصه همه آدمهای اطرافش می شویم.
- ارتباط دختربچه‌ها و پسربچه‌ها مهم است. مادرها باید به طور غیر مستقیم حیا را برای پسران و بیشتر برای دختران جا بیندازند.
معرفی منابعی در زمینۀ تربیت جنسی
- تربیت جنسی در اسلام: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) کتاب «تربیت جنسی در اسلام» را به تالیف حافظ ثابت منتشر کرده است.
- تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث: این کتاب تالیف دکتر علی نقی فقیهی است که انتشارات دارالحدیث آن را منتشر کرده است.
اینها دو منبع خوب و مرجع هستند که کلیات خوبی را بیان کرده‌اند.
برای جزئیات و مسائل باید مشورت بگیرید و دوره شرکت کنید. مجموعۀ چمرانی‌ها کارگاه‌هایی در زمینۀ تربیت جنسی در 7سال اول و 7سال دوم طراحی و برگزار کرده است. اگر یکی از دغدغه‌های شما تربیت صحیح جنسی است، پیشنهاد می‌کنیم کارگاه مجازی تربیت جنسی را ببینید. از دورۀ کودک متعادل آقای سلطانی در بحث تربیت جنسی هم می‌توانید استفاده کنید. جزوۀ ایشان آن در کانال نور دیده قابل دسترسی هست.
جمع‌بندی
این را در نظر داشته باشید که ما نباید تحت تاثیر فضای رسانه ای قرار بگیریم؛ چون رسانه‌ها در دست همان کسانی است که سند 2030 را تنظیم کرده‌اند و تبلیغ می‌کنند. آگاهی جنسی مساله ایست که با پیشگیری‌های هوشمندانه والدین می توان از آن جلوگیری کرد. داشتن حسن نیت و حسن ظن و توکل بالا بهترین حاشیه امن برای فرزندان ماست.
