ترس از فضاهای مختلف
نام مشاور : سرکار خانم حبیب پور
پرسش
سلام. با ترس کودک 4 ساله چیکار باید کرد؟ تا توی اتاق یا آشپز خونه تنهایی نمیره و منو مجبور میکنه باهاش برم؛ حتی اگه آب یا اسباب بازی بخواد.
توصیف مسئله
کودک شما ترس از فضاهای مختلف دارد. میخواهید بدانید، چه راهکارهایی برای ترس یک کودک ۴ ساله وجود دارد؟
ریشۀ ترس از فضاهای مختلف
- یکی از مهمترین عواملی که منجر به ترس غیر عادی در بچهها میشود؛ حساسیت بالای پدر و مادر است. ما بدون اینکه بدانیم حساسیت بچهها را بالا میبریم و از طرف دیگر آنها را ضعیف میکنیم. حساسیت ما نسبت به تمیزی و کثیفی، نجس ، پاکی و… همچنین عصبانیت و از کوره دررفتن مادر به شدت در این زمینهها تاثیر دارد و بچه را ضعیف و شکننده میکند.
- تذکرهای زیاد و امرونهی باعث میشود که فرزند ما از انجام کارها بترسد. گاهی ترسها و محافظهکاریهای ما از این جنس که «نپر، مواظب باش نیوفتی و…» بچه را ترسو میکند.
- گاهی یک عامل مشخص یا اتفاق ناخوشایند باعث بروز ترس در کودک میشود؛ مانند دیدن انیمیشن ترسناک یا تنها ماند در یک اتاق که قفل شده است.
- کودکان 4 تا 6 ساله از تصورات خود میترسند. آنها در این سن قادر به تشخیص واقعیت از تخیل نیستند.
- به طور کلی سه عامل مهم وجود دارد: وسواس، محافظهکاری و اقتدار یکی از والدین. هرکدام از این سه عامل بچه را ضعیف میکند. با کوچکترین حرف ناراحت میشود و انعطاف ندارد. همیشه در مقابل تغییرات نگران است و میترسد.
راهکارهای مقابله با ترس از فضاهای مختلف
- به هیچ وجه به هنگامی که بچه میترسد، او را به خاطر نگرانی و ترسش شماتت نکنید (اینکه ترس نداره). او را مقایسه نکنید (مثلا نگاه کن بقیه اصلا نمیترسند).
- اگر امرونهی در مسائلی مثل کثیفی و تمیزی و ریسک پذیری و… دارید کم کم به صفر برسانید.
- حتما ترس او را ریشه یابی کنید. حساسیتهایتان را کنار بگذارید.
- بازیها و فعالیتهایی را که نیاز به ریسکپذیری بیشتری دارد انجام دهید؛ مثل روشن کردن آتش به همراه شما، درستکردن خمیر با آب و آرد و… با خود کودک و بازی با گل و شن.
- برای ترسهایش مرحله به مرحله پیش روید. برای مثال برای ترس از آشپز خانه، میتوانید به همراه کودک در آشپز خانه غذا درست کنید. یا همراه اعضای خانواده همگی باهم در آشپزخانه غذا بخورید. برای ترس کودک از اتاق هم میتوانید یکسری از بازیهای مانند سایهبازی در اتاق به همراه کودک انجام دهید.
- محبت کلامی و غیر کلامی (نوازش و بوسیدن و…) را افزایش دهید.
- در مورد ترسها و حساسیتهای بچهها باید گفت بخش زیادی از آن طبیعی است. هر قدر سن بچهها کمتر باشد، این حساسیت بیشتر است؛ چون منشأ خیلی از اتفاقات را نمیدانند.
- سعی کنید با نمایش و قصه از زبان عروسکها و… در یک فضای شاد و همراه با همدلی از او بپرسید از چه چیز در آشپزخانه، اتاق و… میترسد و به مرور آن را کنترل کنید.
- خوب است شبها کنار خودتان بخوابد.
- تا مدتی اصلا تنهایش نگذارید و همه جا همراهش باشید.