نظم
نام مشاور : سرکار خانم صحتی
پرسش
باسلام پسرهای بنده که در سن ۳سال و شش ماه و بزرگه در سن ۶ سال و ۵ ماه هستند، اصلا کارهای شخصی خودشون مثل جمع کردن ظرف غذا آب خوردن جمع کردن وسایل بازی و لباسها شون را تمایل ندارند انجام بدهند حتی اگر بیسکوییت یا چیزی میخورند پاکتش رو وسط اتاق رها میکنند و با تذکر بنده هم جمع نمیکنند مگر اینکه شرط بزارم براشون که مثلا اگر اینو جمع کنید فلان کارو میکنم. سوالم اینه که ایا در این سن رفتارشون طبیعیه؟ و من چکار باید بکنم؟
توصیف مسئله
شما میخواهید بدانید با پسر ۳ و ۶ ساله خود که وسایل و لباس هایشان را جمع نمی کنند و در صورت تذکر گوش نمی دهند، چگونه برخورد کنید.
ریشه
- مطلوب است که بچه ها در هفت سال اول آزاد باشند، امر و نهی و تذکر دادن زیاد باعث می شود تا بچه ها لجبازی کنند و به حرف های پدر و مادر گوش ندهند.
- ممکن است عدم محبت و ارتباط عمیق والد و فرزندی باعث شود تا بچه ها از فرمان پذیری کمتری برخوردار باشند.
- نظم از نگاه ما و بچه ها متفاوت است؛ معمولا آنچه ما از نظافت و جمع و جور کردن قبول داریم کودکان درک نمی کنند و توقعی که ما از آن ها در زیر ۷ سال داریم، باعث می شود تا مدام از رفتار آنان نارحت شویم و واکنش نشان دهیم.
- گاهی بچه ها از والدین و اطرافیان خود الگوپذیری میکنند، به طور مثال پدر در خانه کاری انجام نمی دهد و بچه ها هم طبق الگوپذیری از پدر همان روش را پیش می گیرند.
- گاهی بچه ها کارهایی را انجام می دهند، اما والدین و اطرافیان به نحوه کار ایراد میگیرند که ایجوری جمع نکن، ظرف ها را اینجا نباید بگذاریم و… که همین مسئله باعث میشود انگیزه بچه ها پایین آید.
راهکارها
- میزان امر و نهی ها و تذکراتی که روزانه به فرزندتان می دهید را کم کنید و سعی کنید به جای تذکر از روش های دیگری استفاده کنید. مثلا چیزی که می بینید را توصیف کنید: میبینم که لباسا سرجاشون تو کمد نیستن.
- مطالعه مقاله ی تعامل با کودک بدون امر و نهی میتواند در روند تعامل شما با فرزندانتان تاثیرات مثبتی بگذارد.
- در حالت کلی نباید توقع زیادی از بچه های زیر ۷ سال داشت که به اندازه یک آدم بزرگ مسئولیت پذیر باشند. بگذارید در کارهای روزمره مثل نحوه غذاخوردن و لباس پوشیدن و بازی کردن آزادی بیشتری داشته باشد و محدودیتی نداشته باشد، تا در زمان های دیگر کمی در چهارچوب مدنظر شما قرار بگیرند.
- سعی کنید به نحوه انجام دادن کارهای مختلفی که فرزندانتان انجام می دهند، ایراد نگیرید تا انگیزه آن ها نسبت به انجام کارها پایین نیاید.
- میتوانید جمع کردن وسایل و لباس های بچه ها را به یک بازی گروهی تبدیل کنید تا جذابیت بیشتری پیدا کند و بچه ها با علاقه بیشتری آن را انجام دهند. مثلا یک سبد بگذارید تا بچه ها اسباب بازی هایشان را در آن پرت کنند.
- برای پسر ۶ ساله تان که کم کم وارد ۷ سالگی می شود، خوب است، مسئولیت های کوچک و مورد علاقه او را درنظر بگیرید. به طور مثال در فعالیت آشپزی و خرد کردن مواد و … به او مسئولیت بدهید.
- سیستم جایزه و پاداش شاید به صورت موقت اثرگذار باشد، اما به مرور بچه ها شرطی میشوند و تا در مقابل کاری که انجام می دهند چیزی دریافت نکند، آن کار را به سرانجام نمی رسانند.
- از بچه های سه ساله نمیتوان توقع داشت که ظرف غذای خود را جمع کنند، اما بچه های ۳ ساله به صورت ناخودآگاه دوست دارند بعضی کارها را خودشان انجام دهند، مثلا خودشان غذا بخورند یا وسیله ای را از جایی به جای دیگر منتقل کنند به همین منظور خوب است او را محدود نکنید و بگذارید کارهایی که دوست دارد انجام دهد.