پرخاشگری زودهنگام
مشاور: فاطمه مزارعی
پرسش:
دخترم ۶ سالشه. وقتی از موضوعی ناراحت یا عصبانی میشه نمی تونه خوب ابرازش کنه و با خشم و داد زدن نشون میده. گاها دندوناشو فشار میده، گاهی میگه میدونم من بدم شما دوسم ندارید، صورتش قرمز میشه؛ ممکنه موضوع خیلی مهمی هم نباشه
کلا نمیتونه خشمشو کنترل کنه، اما بیرون از خونه هیچی نمیگه حتی اگه بهش زور بگن یا بزننش سکوت میکنه و مظلومه و نمیتونه از خودش دفاع کنه
همیشه می‌خواد اول باشه تو بازی و اول از پله ها بالا رفتن و اول آب خوردن و… اصلا تحمل باخت نداره؛ عصبی میشه، اشک تو چشماش جمع میشه و قاطی میکنه. حتی اگه یه بار برنده باشه هم تو دور بعد ناراحت میشه ببازه
دختر دومم شیرین زبون و تو دل برو تره، فکر میکنم دلیل خشم و ناراحتیش این باشه.
توصیف:
با پرخاشگری زودهنگام دختر ۶ ساله در منزل چه کار باید کرد؟
گویا او خارج از منزل توانایی دفاع از خود را ندارد.
ریشه:
۱. حساسیت‌ها و ایده آل‌‌های زیاد ما بزرگترها، مانع آزادی بچه ها می‌شود و این احساس ناخوشایندی به آن‌ها می‌دهد. همچنین آن ها را به این سبک زندگی خو می‌دهد که همه چیز باید طبق یک اصول خاصی باشد.
۲. امر و نهی‌های زیاد، باعث ایجاد ناراحتی و در دراز مدت احساس گناه در بچه ها می‌شود، چرا که آنان باور دارند تمام کارهای پدر و مادر درست است و کارهای خودشان اشتباه.
۴. یکی از نتایج حساسیت زیاد خانواده‌ها، کم شدن انعطاف‌پذیری است. به این معنی که کودک در مواجهه با مسائل، خود را سازگار نمی‌کند و در عوض بی‌قراری می‌کند.
۵. توجه زیاد به فرزند کوچکتر از طرف شما یا اطرافیان، باعث شده فرزند بزرگتر در حاشیه قرار بگیرد و احساس طرد شدگی داشته باشد.
۶. کاهش اعتماد به نفس از دیگر نتایج امر و نهی زیاد و حساسیت های فراوان است.
۷. وجود اختلافات بین والدین، می‌تواند منشأ نا آرامی در منزل و کودکان شود.
۸. ممکن است در منزل یا اطرافیان فضای برد و باخت و برنده شدن در موقعیت های مختلف وجود داشته باشد، که در به وجود آمدن این رفتار بی‌تأثیر نیست.
راهکارها:
1.قطعا برای هر مادر و پدری مواجهه با چنین صحنه‌ای سخت است، اما خوب است در واکنش به خشم دخترتان، او را سرزنش نکنید، با او همدلی کنید و احساسش را تایید کنید. و بعد از مدتی سعی کنید با طنز و فانتزی فضا را عوض کنید.
مثلا:
وای حتما خیلی این موضوع تو رو عصبانی کرده درسته؟
منم جای تو بودم ناراحت می‌شدم.
2.هم شما و هم همسرتان، به فرزند خود بسیار محبت کنید، او را در آغوش بگیرید و ببوسید و به او بگویید که چقدر دوستش دارید.
3.خوب است که تذکرات، امر و نهی‌ها و حساسیت ها را کم کنید تا کودک به آرامش روحی برسد؛ حتی تذکرات معمول و پیش پا افتاده.
مثل: اینقدر ریخت و پاش نکن!
غذاتو تموم کن!
اسباب بازی رو بده خواهرت تو بزرگتری!
4.گاهی به کودک خود در قبال خواهر کوچکش مسئولیت دهید تا احساس بزرگی کند و وقتی حس کند که پذیرش دارد، کم کم اعتماد به نفس خود را به دست می‌آورد.
5.در قبال کارهای منفی او، خود را به تغافل بزنید و در عوض کارهای مثبتش را ببینید و از او تشکر کنید.
جلوی پدر، پدربزرگ، مادربزرگ و … از کارهای مثبتش تعریف کنید.
6.بهتر است روزانه با کودک خود بازی کنید. بازی های هیجانی در آرامش بسیار تأثیرگذار هستند. مثل: آب بازی های هیجانی، خمیربازی، گل بازی، پرتاب توپ رنگی به همدیگر، بدو بدو و ….
7.از همه مهمتر اینکه شرایط آرامش و به دور از تنش برای فرزندتان مهیا کنید.
بهتر است اگر مسائلی با همسرتان دارید به فرزندتان منتقل نشود.
8.به فرزند خود، گاهی حق انتخاب بدهید. در مورد لباس پوشیدن، نوع بازی کردن، گاهی از بین چند برنامه کودک، یکی دوتا را انتخاب کند و همگی با هم ببینید.
9.اگر در خانه یا اطرافیان با دوستانش، بحث برد و باخت پررنگ است، بهتر است آن را کنار گذاشته و خودتان هم بازی او شوید و عنوان کنید که دارید از بازی لذت می‌برید. و اصلا بحث برد و باخت را پیش نکشید.
10.کتاب‌های الکترونیکی دست ورزی و بازی هیجانی به شما ایده های جالبی می‌دهد.
https://kachi.chamraniha.com/product/craftsmanship/
https://kachi.chamraniha.com/product/emotional-game/
