همسالان
نام مشاور : جناب آقای علی حاجی اکبری
پرسش
سلام خسته نباشید. ما با برادر همسرم تو یه ساختمان هستیم و پسر هامون هر دو چهارساله هستن و مدام در حال مقایسه کردن وسایلاشون. اندازه ی خونه هامون ماشین پدر هاشون و سایر چیزهای دیگه هستن. با اینکه نه خانواده ی ما اینجوری هستن نه خانواده برادر شوهرم.
مخواستم بدونم چیکارکنم این مقایسه کم بشه؟ و رفتار صحیح چه هست؟
توصیف مسئله
پسر شما و پسر برادرشوهرتان دائما همه داراییشان را با هم مقایسه می‌کنند. باید چه کار کرد؟
ریشۀ مقایسه دارایی
- بچه‌ها در عالم خود به سر می‌برند. به طور کلی برای آنها مفاهیمی مثل بزرگتر بودن، وسیع بودن، نو بودن و … اهمیت دارد.
- حسّاسیت و زاویه‌ی نگاه ما بزرگترها همیشه باعث می‌شود کارهای بچگانه آنها را مثل رفتارهای بزرگترها تعبیر کنیم و این موجب ناراحتی ما می‌شود.
- حساسیت و واکنش نشان دادن نسبت به رفتار بچه ها، باعث می‌شود این کار آنها که ریشه کودکی دارد تبدیل به یک کار آگاهانه و هدفمند شود.
راهکارهای مقابله با مقایسه دارایی
- حسّاسیت خود را کم کنید. قالب‌های ذهنی خود را به‌ویژه درباره‌ی حرف‌های کودکان بشکنید.
- تصویر ذهنی خود را نسبت به حرف‌های بچّه‌ها تغییر دهید. ابتدا برچسب مقایسه را از این کارشان بکنید. نگویید دارند مقایسه می‌کنند. (ذهن بچّه‌ها لوحی سپید است. ما از زاویه‌ی بزرگانه که می‌نگریم، این برچسب‌ها را می‌زنیم.). این کار را یک بازی درنظر بگیرید؛ مثلاً اندازه‌بازی، این‌گونه که هرکس اندازه‌ها را از کوچک به بزرگ می‌گوید. با هم این اندازه‌ها را تصوّر می‌کنیم و شگفت‌زده می‌شویم. ممکن است از خانه شروع کنیم؛ ولی به کوه، دشت، دریا، کهکشان و فراتر از آن می‌رسیم.
- در این زمینه، کتاب «اگر» را معرّفی می‌کنم. می‌توانید در جریان بازی‌تان از آن ایده بگیرید.
- در موقعیت‌های به‌ظاهر منفی، جنبه‌های بد را درنظر نگیرید و بیان نکنید؛ بلکه همیشه نیمه‌ی پر لیوان را ببینید و از صمیم قلب ابراز خوش‌حالی کنید. از سرزنش کردن کودکتان خودداری کنید.
- گاهی چیدمان وسایل منزل را تغییر دهید و این کار را به یک بازی جذّاب یرای فرزندتان تبدیل کنید؛ طوری‌که او از این تغییرات لذّت ببرد. مثلاً بخرد لابه‌لای وسایل یا آنها را جابه‌جا کند.
- طبیعت گردی را به‌صورت مستمر و مداوم در برنامه‌ی خود و خانواده (به‌ویژه فرزندتان) بگنجانید.
- هیچ چیز مانند بازی هیجانی یا در کل هیجان قالب‌های ذهنی را نمی‌شکند.
- سعی کنید احساس‌های نهفته در پس حرف‌های کودکانتان را کشف کنید و با آنها براساس بازی‌های کودکانه تعامل کنید. بهتر است سلیقه و نیازهای کودکتان را به خوبی شناسایی کنید تا بتوانید رابطۀ خوبی برقرار کنید.
در این زمینه، مطالعه‌ی کتاب «به بچّه‌ها گفتن، از بچّه‌ها شنیدن» را توصیه می‌کنم؛ به‌ویژه فصل اوّل این کتاب و مبحث همیاری برپایه‌ی احساسات کودک. - اصلا به بچه ها در باب این مسئله تذکر ندهید. تعامل بدون امرونهی راهکار بسیاری از اختلالات رفتاری است.
