لجبازی و پرخاشگری / جلب توجه
نام مشاور : سرکار خانم زهرا مهدیان
پرسش
سلام من یک پسر سه سال و دوماهه دارم ک به شدت بازیگوش و شیطونه تا حدی که تقریبا هیچ کس از پسش برنمیاد. از هیچ کس حساب نمی بره. دائم در حال خرابکاری و کارهای خطرناک و اذیت کردن من و پدرشه.با اینکه تقریبا تمام وسایل خطرناک خونه رو از جلو دستش برداشتیم باز ی چیزی برا خراب کردن پیدا میکنه کوچکتر بود تلویزیون و شکوند بعدا ک دوباره تلویزیون خریدیم زدیم به دیوار اما الان بازم دست بردار نیست. کارهای زشت یاد گرفته دائم تف میکنه براشم فرقی نمیکنه کجاییم خونه خودمون مهمونی یا تو کوچه خیابون. انقدر ک تو مهمونی تف میکنه رو فرش و گاهی حتا تو صورت ماها ک واقعا نمیدونیم چکارش کنیم. با محبت بهش گفتیم اینکار و نکنه دعواش کردیم بی محلی کردیم هرکار کردیم تاثیری نداشته بازم به رفتارش ادامه میده. با ماشین پا و سر ما رو هدف میگیره و محکم میاد سمت ما و بالاخره یه آسیبی میزنه. هنوز همه چیز و پرت میکنه حتی تو حالتی ک اصلا مشکلی نداره و عصبانی نیست. واقعا درمونده شدیم.ممنون میشم راهنمایی بکنید.
توصیف مسئله
پسر سه سال و دوماهه شما بسیار پرانرژی است و دائما کارهایی می‌کند که همه را ناراحت می‌کند. مثلا: تف کردن، پرت کردن اشیا و … تا الان هم تذکرات شما بی‌نتیجه بوده است.
ریشه
- به طور کلی بچه ها به دنبال تجربه های جدید هستند. گاهی در این تجربه ها، کارهایی انجام می دهند که نمی توانند پیامدش را پیش بینی کنند. به همین خاطر، از نظر ما بزرگتر ها خرابکاری و شیطنت محسوب می شود.
این تجربه‌های کودکانه می تواند تا آنجایی طبیعی باشد که به خود کودک یا دیگران آسیبی نزند. - اما باید این نکته را هم در نظر گرفت که این آسیب‌ها تحت چه شرایطی پیش می آید. مثلا امر و نهی زیاد، کودک را لجباز می کند و در طولانی‌مدت باعث می شود کودک از هیچ کسی حرف شنوی نداشته باشد و از روی لجبازی دقیقا همان کارهایی که پدر و مادر حساس هستند را انجام می دهد.
- کودکان وقتی بار اول کاری را انجام می‌دهند از خوبی یا بدی آن اطلاعی ندارند اما حساسیت نشان دادن والدین و بزرگترها باعث آگاه شدن او از ماهیت کارش می‌شود. همین امر قضیه را ماندگارتر می‌کند. به نظر می‌رسد این کار زیاد انجام شده است.
- کودکان در هر سنی نیاز به دیده شدن و توجه دارند وقتی والدین از طریق مثبت به آنها توجه نکنند بچه‌ها هم به دنبال روش‌های منفی برای جلب توجه می‌روند.
- داشتن حساسیت ها و ایده‌آل‌های زیاد برای خودتان کودکان را کلافه می‌کند. مثلا حساسیت به تمیزی و کثیفی، نجس و پاکی، نظم و آداب دانی و … چون سن زیر 7 سال برای این مسائل مناسب نیست و بچه‌ها واقعا درکی از آنها ندارند.
راهکارها
- حساسیت خود را کنار بگذارید. کنار گذاشتن حساسیت به این معنی است مدام به او تذکر ندهید. مدتی اصلا کارهایش را به رویش نیاورید؛ یعنی نه ناارحت شود و نه خوشحال. کاملا معمولی.
- امر و نهی و بکن نکن را کنار بگذارید. اجازه دهید کودکتان تا حد امکان که خطر جانی برایش وجود نداشته باشد آزاد باشد. در واقع محیط را ایمن کنید.
- بازی های هیجانی زیاد انجام دهید. کودک شما از انرژی بالایی برخودار است و این انرژی اگر به صورت صحیح تخلیه نشود، به شکل خرابکاری بروز پیدا می کند. آب بازی، کشتی گرفتن، پارک رفتن روزانه، رنگ بازی، استخر هفتگی و … می تواند این انرژی را تخلیه کند و کودک به آرامش برسد.
حتما به پارک و محیط‌های باز بروید و در آنجا بدوبدو، پریدن و … را انجام دهید. - نوع تغذیه نیز می تواند موثر باشد. برای این کار می توانید از یک پزشک طب سنتی مشورت بگیرید.
- بااینکه شرایط برای شما سخت است اما سعی کنید انتظارات خود را از کودک پایین بیاورید و نگاهتان را به کودک تغییر دهید، فرزند شما فقط سه سال دارد و خیلی از مسائل را نمی‌داند و باید تجربه کند تا یاد بگیرد. این کار صبوری زیادی از جانب شما می‌طلبد. فرزند شما همه چیز را به عنوان بازی می بیند. در این بازی ها ممکن است چیزی هایی بشکند یا خراب شود. اگر با کودک خود همراه شوید و راه هایی برای جبران پیش رویش بگذارید، هم از جنگ و دعوا خبری نمی شود و نه از لجبازی و خرابکاری.
- ساعات مهمانی رفتن را کاهش دهید تا هم بقیه کمتر تذکر بدهند و هم پسرتان کمتر محدود شود. به جای آن می‌توانید با دوستان فرزندتان به پارک و کوه و … بروید تا پسرتان هر بازی خواست انجام دهد.
- به فرزند خود بیشتر از قبل توجه کنید. او را ببوسید و بغل کنید. کمتر از او ایراد بگیرید و بیشتر نکات مثبتش را بازگو کنید حتی اگر کم باشد.
