جلب توجه
نام مشاور : جناب آقای علی حاجی اکبری
پرسش
سلام پسر 6 ساله ام گاهی بدون اجازه پول و حتی چند وقت پیش وسیله‌ای از جایی برداشته بود. خودش هم میدونه کار بدی هست. به من گفت جایزه گرفتم؛ البته من طور غیر مستقیم وسیله را پس دادم و الان هر چند روزی پول کمی میدهم که پول بر نداره. قلک براش تهیه کردم.
به نظر شما چه کاری باید بکنم؟ اینکه توقع داره هر روز براش چیزی بخرم.
توصیف مسئله
پسر شش ساله شما گاهی بدون اجازه پول و اشیائی را برمی‌دارد و انتظار دارد هر روز چیزی برایش بخرید.
ریشۀ بدون اجازه برداشتن
- بچّه‌ها قدرت تحلیل و ذهنیت‌های ما را ندارند. نمی‌دانند برداشتن بدون اجازه بد است. یا اینکه این کار به معنی دروغگویی است.
- حساسیت نشان دادن و آگاه کردن بچه ها از آنها، هیچ تضمینی برای ترک آن کار نمی‌دهد و باعث می‌شود بچه ها بارها آن کار را تکرار کنند. طبق فرمایش شما پسرتان میداند که کار بدی میکند؛ این یعنی آگاه شدن.
- گاهی کودکان برای جلب توجه، کارهایی می‌کنند. این نشان می‌دهد که آنها نیازمند دیده شدن هستند.
- بازخواست کردن و پیگیری کردن مستقیم والدین، باعث می‌شود بچه‌ها به سمت دروغگویی و پنهان کاری بروند و کم کم این کار برایشان تبدیل به عادت شود.
- گاهی اتفاقات غیرمنتظره در زندگی مثل: اسباب کشی، ورود فرزند جدید، سوگ عزیزان، بیماری مادر یا پدر، کرونا یا … سبب تغییراتی در بچه ها می‌شوند.
راهکارهای بدون اجازه برداشتن
- نیاز نیست به او پول بدهید. او به توجّه نیاز دارد و توجّه را از راه بازی‌کردن دریافت میکند. با او بازی کنید. به‌جای پول از پولِ اسباب‌بازی استفاده کنید. وانمود کنید با پول‌های اسباب‌بازی او می‌تواند چیزهای خیالی گوناگون مانند اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها و خوراکی‌های مختلف بخرد. (البته توجّه کنید لازم نیست این چیزها را واقعا بخرد؛ منظورم درقالب همان بازی است. این وسایل می‌توانند در ذهنمان باشند؛ خیالی باشند.)
- توصیه می‌کنم از چیزی به‌عنوان پول اسباب‌بازی استفاده کنید، که شباهت زیادی به پول‌های واقعی نداشته‌باشد؛ مثلاً از دگمه به‌جای سکّه و از کاغذ به‌عنوان اسکناس استفاده کنید.
- از ابراز محبت کلامی و بغل کردن و بوسیدن و … غافل نشوید. بیان احساسات و محبت بسیاری از اختلالات رفتاری را برطرف میکند.
- توصیه می‌کنم فصل اوّل از کتاب ” به بچّه‌ها گفتن، از بچّه‌ها شنیدن ” را مطالعه کنید. در آن‌جا راه‌کارهایی برای نحوه‌ی تعامل با کودکان بیان شده، که مفید است.
- اگر فرزند شما چیزی برداشت، نسبت به این کار او حسّاسیت نشان ندهید و توضیحی برایش ندهید. اما در ادامه این راه، شما خود را به تغافل بزنید و به هیچ عنوان سرزنش نکنید.
- با موضوع با کمال آرامش برخورد کنید و ذهنیت خود را نسبت به این عمل او تغییر دهید. این فکر را نکنید که الان فرزندتان دزدی کردن را یاد گرفته و آینده ای بد خواهد داشت. کودکان واقعا ذهن و دنیای ساده و پاکی دارند. آنها از ماهیت کارهای بزرگسالانه خبر ندارند.
